Z badań Kijowskiego Międzynarodowego Instytutu Socjologii (KIIS) wynika, że Ukraińcy w ciągu ostatniego roku stracili zaufanie do władz cywilnych, jednak silnie popierają swoją armię.
Sondaż KIIS został przeprowadzony na przełomie listopada i grudnia i porównuje tegoroczne wyniki z wynikami z grudnia 2022 r.
Przypomnijmy, że od 24 lutego trwa rosyjska inwazja Rosji na Ukrainę. Po początkowym odparciu Rosjan spod Kijowa i przeniesieniu się wojny na wschód kraju, a także serii udanych kontrofensyw sił ukraińskich, inicjatywę na polach bitwy posiadają obecnie Rosjanie, których linii defensywnych nie udało się przełamać od kilku miesięcy.
W trakcie wojny miejsce miało już wiele wyjątkowo krwawych bitew, pozostawiających pobojowiska pełne zabitych żołnierzy zarówno z jednej, jak i drugiej strony. Intensywne walki, przekładające się na liczbę ofiar wśród cywili czy żołnierzy mają wpływ na ukraińską opinię publiczną, która w ciągu ostatnich 12 miesięcy straciła znaczną dozę zaufania do władz cywilnych – w tym do prezydenta Wołodymyra Zełenskiego.
Komu ufają Ukraińcy?
Mieszkańcy broniącego się kraju utracili wiarę w Radę Najwyższą Ukrainy. Z poziomu 35 proc. zaufania w grudniu 2022 r. obecnie zaledwie 15 proc. Ukraińców wyraża zaufanie do tej instytucji.
Odsetek osób, które nie ufają ukraińskiemu parlamentowi, wzrósł z 34 do 61 proc.
Zaufanie do rządu Ukrainy spadło z 52 proc. do 26 proc., a nieufność wzrosła z 19 proc. do 44 proc.
Autorzy badania wskazują na „absolutne zaufanie” Ukraińców do wojsk narodowych, wynoszące 96 proc. Wynik ten nie zmienił się od roku.
Ukraińcy nieznacznie mniej ufają Służbie Bezpieczeństwa Ukrainy – obecnie 58 proc., rok temu 63 proc. Podobnie jest z Ukraińską policją, której rok temu ufało 58 proc. mieszkańców Ukrainy, a obecnie 41 proc.
Sondaż badał również zaufanie do prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Choć wyraźnie ono spadło w porównaniu do grudnia 2022 r., polityk wciąż cieszy się silnym poparciem społeczeństwa. 12 miesięcy temu zaufanie do niego wyraziło 84 proc. osób, obecnie jest to 62 proc. Nieufność wobec Zełenskiego wzrosła z 5 do 18 proc.
Na lidera zaufania wśród Ukraińców wysunął się gen. Wałerij Załużny, naczelny dowódca Sił Zbrojnych Ukrainy. Wojskowemu ufa 88 proc. badanych osób (nie ufa mu tylko 4 proc.).
Zmęczenie?
Wpływ na zaufanie społeczne w Ukrainie wywarło w ciągu ostatniego roku wiele czynników.
Okres inicjatywy po stronie Ukraińców dobiegł końca na froncie: Zachód ociąga się w kwestii przesyłania Ukrainie pomocy militarnej i finansowej (blokada pakietu pomocowego w Kongresie USA i weto Viktora Orbana w przypadku podobnego projektu UE), Rosjanie rozpoczynają kolejną ofensywę, a niektórzy zagraniczni politycy wspominają o „zmęczeniu wojną”.
Zarówno Europejczycy, jak i Amerykanie (nawet blokujący fundusz pomocy dla rządu w Kijowie republikanie) mają świadomość wagi, jaka leży w ukraińskim zwycięstwie nad rosyjskimi agresorami. Mimo to, wraz z rozpoczęciem się zimy, konflikt wchodzi w nowy, coraz mniej pewny dla Zachodu etap.
Początkowy etap fali militarnego i społecznego optymizmu po silnych zwycięstwach Ukraińców w 2022 r. ustąpił na rzecz gorzkiej świadomości o tymczasowych rosyjskich sukcesach.